Πεδίον του Άρεως, €10.147.530 μετά

Στο Πεδίον του Άρεως όλα γέρνουν. Τα δέντρα γέρνουν, το έδαφος γέρνει, τα φώτα γέρνουν (παρά τις σιδερογωνιές με τις οποίες τα έχουν ενισχύσει εκ των υστέρων), οι κάδοι απορριμμάτων γέρνουν, μέχρι και οι άνθρωποι γέρνουν. Όταν περπατούν, όταν ξαπλώνουν στα παγκάκια, όταν κοιμούνται στα στρώματα που έχουν κρύψει κάτω από τις φυλλωσιές. 

Ελάχιστο καιρό αφότου άνοιξε ξανά, και αφού είχε προηγηθεί μια ανάπλαση που κόστισε τουλάχιστον €10.147.530 (αυτό είναι το άθροισμα των ποσών που αναγράφονται στις πινακίδες που έχουν αναρτηθεί στην είσοδο του Πεδίου), το πάρκο ήδη δείχνει ταλαιπωρημένο, βρώμικο, κακοποιημένο.

Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να δεις τα προβλήματα και τις κακοτεχνίες, δεν χρειάζεται να είσαι υπερευαίσθητος για να αισθανθείς άσχημα με πράγματα που βλέπεις και δεν χρειάζεται να είσαι λαϊκιστής για να αναρωτηθείς πού στο καλό πήγαν αυτά τα χρήματα.

Κατά τη γνώμη μου, το πάρκο αντιμετωπίζει τριών ειδών ζητήματα:

1) Κακός σχεδιασμός και κακή υλοποίηση: Πολλές ιδέες της ανάπλασης μπορεί να ακούγονταν καλές στην θεωρία, αποδείχθηκαν όμως κακές στην πράξη. Το πατημένο χώμα των μονοπατιών σε πολλά σημεία έχει υποστεί καθίζηση και έχουν δημιουργηθεί βαθιά χαντάκια. Η ίδια καθίζηση έχει κάνει και πολλά φώτα και καλάθια να γέρνουν. Υπάρχουν σημεία που πραγματικά αναρωτιέσαι γιατί είναι γεμάτα με παγκάκια, τα οποία κάποιες φορές είναι τόσο λάθος τοποθετημένα που προεξέχουν στα μονοπάτια, ενώ παράλληλα, οι μόνοι σταθεροί επισκέπτες του πάρκου, οι ηλικιωμένοι που παίζουν τάβλι και σκάκι χρησιμοποιούν ακόμα τις καρέκλες που φέρνουν από τα σπίτια τους καθώς δεν έγινε καμία σχετική πρόβλεψη. Σχεδιάστηκαν πολλές υδάτινες διαδρομές οι οποίες δεν λειτουργούν κι έτσι απλώς έχουν μετατραπεί σε μικρούς βούρκους. Σε πολλές περιπτώσεις επελέγησαν λάθος φυτά τα οποία πέθαναν λίγο μετά. Σήμανση δεν μπήκε ποτέ. Και αυτά είναι μόνο η αρχή.

2) Κακή συντήρηση: Οι κάδοι συχνά δεν έχουν σακούλες μέσα, από τις βρύσες έχουν αφαιρεθεί όλες οι κάνουλες ή έχουν τοποθετηθεί διαφορετικής αισθητικής κάνουλες που στάζουν, οι τουαλέτες είναι κλειδωμένες και έχουν βάλει χημικές, τα κυλικεία δεν λειτουργούν, υπάρχουν διάσπαρτα σκουπίδια, αυτοκίνητα και μηχανάκια εμφανίζονται εκεί που δεν το περιμένεις.

3) Κακή συμπεριφορά επισκεπτών: Μαζί με αυτούς που κάνουν jogging, στις οικογένειες που βγαίνουν για βόλτα, σε αυτούς που βγάζουν τα σκυλιά τους και στους ηλικιωμένους που συναντιούνται για να τα πουν και να παίξουν σκάκι, υπάρχει ένα παράλληλο σύμπαν επισκεπτών. Αν μπεις στο Πεδίο από την είσοδο όπου είναι το άγαλμα της Αθηνάς και στρίψεις αριστερά, μετά από λίγο, κάτω από μια τεχνητή πλαγιά που δημιουργήθηκε στη θέση του θεάτρου Αλίκη, θα δεις ανθρώπους να έχουν στήσει το σπιτικό τους. Εκεί κοιμούνται, εκεί τρώνε, εκεί αφοδεύουν. Ακριβώς δίπλα, μέρα-μεσημέρι μπορείς εύκολα να δεις ναρκωτικά να αλλάζουν χέρια, ενώ λίγο πιο πέρα τα εκατοντάδες προφυλακτικά στο χώμα καταδεικνύουν πως βρίσκεσαι σε ζώνη ψωνιστηριού. Αλλά και σε όλο το πάρκο, αν παρατηρήσεις προσεκτικά θα δεις ότι σχεδόν γύρω από κάθε παγκάκι υπάρχουν ψιλά-ψιλά σκουπίδια. Υποτίθεται ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αποφασίστηκε το πάρκο να κλείνει από τις 11 το βράδυ μέχρι τις 6 το πρωί, αλλά αφενός πολλές παραβατικές πράξεις γίνονται μέρα-μεσημέρι και αφετέρου αν περάσει κανείς έξω από το πάρκο τα μεσάνυχτα, εύκολα μπορεί να διακρίνει ότι υπάρχει κόσμος μέσα.
Θα μπορούσα να έχω τραβήξει εκατοντάδες ακόμα φωτογραφίες και να επισημάνω δεκάδες άλλα προβλήματα, αλλά θεωρώ ότι όποιος περάσει από το πάρκο μπορεί να τα δει όλα αυτά δια γυμνού οφθαλμού. Οι φράσεις πάνω σε κάποιες από τις φωτογραφίες προέρχονται από μία ενθουσιώδη συνέντευξη που είχαν δώσει τον Μάιο του 2008 στην Athens Voice και στον Φοίβο Σακαλή ο αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Τομπάζης, υπεύθυνος για την ανάπλαση, και η τότε Υπερνομάρχης Αθηνών – Πειραιών, Κωνσταντίνα Μπέη.

Παρ' όλα αυτά, το Πεδίον του Άρεως είναι γοητευτικό, όχι φυσικά εξαιτίας της ανάπλασης. Πιο ασφαλές είναι να πούμε ότι παραμένει όμορφο παρά την ανάπλαση. Αυτό που το σώζει είναι η φύση του, οργιώδης σε κάποια σημεία, που σε κάνει να εύχεσαι να θεριέψει κι άλλο και το πράσινο να σκεπάσει όλα τα στραβά που έγιναν, σε μεγάλο βαθμό στο όνομά του.

Και κάτι τελευταίο: Υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε όλοι. Όχι ως Atenistas, αλλά ως Αθηναίοι. Να πάρουμε τις οικογένειές μας, τους φίλους μας, τους σκύλους μας και να πάμε στο πάρκο. Να το περπατήσουμε και να το διεκδικήσουμε με την παρουσία μας. Χωρίς μπατανόβουρτσες, χωρίς τυμπανοκρουσίες. Απολαμβάνοντας τη φύση και κλείνοντας για λίγο τα μάτια στα ανθρώπινα έργα.

Νικόλας Γιατρομανωλάκης