Ενα βήμα πριν από την αναδιάρθρωση του χρέους η Ελλάδα

Πώς θα λειτουργεί ο μηχανισμός της Μέρκελ...
Ένα βήμα πιο κοντά στην αναδιάρθρωση του χρέους μετακινήθηκε η Ελλάδα, μετά την απόφαση των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δημιουργήσουν έναν μόνιμο μηχανισμό στήριξης και σταθερότητας των χωρών που απαρτίζουν την ευρωζώνη και κινδυνεύουν με δημοσιονομική κατάρρευση. Σε πολιτικό επίπεδο, οι εθνικές...
εκλογές –για την πρόωρη διεξαγωγή των οποίων προειδοποίησε ο πρωθυπουργός- καθίστανται πλέον ένα πιθανό ενδεχόμενο που δεν θα ισχυροποιηθεί από τα αποτελέσματα των περιφερειακών εκλογών, αλλά θα εξαρτηθεί από την συνέχιση της πορείας της οικονομίας και την ανάγκη λήψης νέων και επαχθέστερων μέτρων.

Από τις Βρυξέλλες, ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου την Παρασκευή χαρακτήρισε σημαντική εξέλιξη την δημιουργία του μηχανισμού, επιχειρηματολογώντας ότι η απόφαση του Συμβουλίου φέρνει την ΕΕ πιο κοντά στον στόχο της κοινής οικονομικής διακυβέρνησης.

Ο συγκεκριμένος μηχανισμός θα ενεργοποιείται για να προληφθούν πιθανές δημοσιονομικές κρίσεις που πλήττουν το ευρώ, όπως αυτή της Ελλάδας.

Μέχρι σήμερα δεν έχει αποφασηνιστεί πώς ακριβώς θα λειτουργεί ο λεγόμενος μηχανισμός που εισηγήθηκε η κυρία Άνγκελα Μέρκελ. Σύμφωνα με πληροφορίες από γερμανικά μέσα ενημέρωσης, το σχέδιο του Βερολίνου προβλέπει τρία στάδια: την επέκταση του χρόνου ωρίμανσης των χρεών, την αναστολή πληρωμής τόκων και την παραίτηση των πιστωτών από τις απαιτήσεις τους έναντι της χώρας που έχουν εκταμιεύσει δάνεια.

Από μια πρώτη μελέτη του τρόπου ενεργοποίησης του μηχανισμού, φαίνεται ότι η λειτουργία του ενδέχεται να ωφελήσει την χειμαζόμενη ελληνική οικονομία. Αποκωδικοποιώντας όμως το γερμανικό σχέδιο που εγκρίθηκε από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αποκαλύπτεται ότι με την επίσημη υιοθέτηση του μηχανισμού στήριξης από τις 27 χώρες μέλη θα είναι πολύ περισσότερο πιθανό να επιβληθεί στην Ελλάδα μια αναδιάρθρωση των χρεών που σήμερα η κυβέρνηση ξορκίζει.

Κι αυτό διότι πολύ απλά τα νούμερα δεν βγαίνουν. Το ήδη πολύ μεγάλο χρέος έναντι του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος προβλέπεται να προσεγγίσει το 150% στο τέλος του τριετούς σταθεροποιητικού προγράμματος και η ανάπτυξη παραμένει ζητούμενο. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου προέβλεψε ότι το 2011 ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι -3%, γεγονός που σημαίνει ότι πιθανότατα η ύφεση θα συνεχιστεί και το 2012.
Οι τρεις φάσεις ανάπτυξης του μηχανισμού στήριξης που θα σηματοδοτήσει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αλλά και πιθανώς του ιρλανδικού ή του πορτογαλικού που ακολουθούν, θα αποφασιστούν στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο.

Αν υποθέσουμε ότι το πρώτο κοκτέιλ φαρμάκων για την ανάταξη της ασθενούς ελληνικής οικονομίας θα είναι η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των χρεών, το δεύτερο πειραματικό εμβόλιο θα είναι να ανασταλεί η πληρωμή (του συνόλου ή μέρους, δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί) των τόκων χωρίς να υπάρξει «haircut» στο κεφάλαιο των ελληνικών χρεών. Αν οι δύο προηγούμενες θεραπείες δεν έχουν αποτέλεσμα, οι δανειστές της χώρας θα υποχρεωθούν να αποσύρουν τις απαιτήσεις τους. Μια τέτοια εξέλιξη ενδεχομένως να σχετίζεται με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία έχει συγκεντρώσει μεγάλο ποσοστό του ελληνικού χρέους και υπό προϋποθέσεις θα αναγκαστεί να διαγράψει μέρος αυτού του χρέους.

Το ερώτημα είναι ποιο αντάλλαγμα θα καταβάλλει η Ελλάδα στους 26 ευρωπαίους εταίρους. Η χώρα, όπως είναι πλέον προφανές σε όλους, θα εισέλθει σε μια μακρά περίοδο επιτήρησης που θα διαρκέσει πολύ περισσότερο από τα τρία χρόνια που είχε αρχικώς προγραμματιστεί. Στο διάστημα αυτό, η Γερμανίδα καγκελάριος απαίτησε να αφαιρεθεί από την Ελλάδα το δικαίωμα ψήφου σε όλα τα ενδο-ευρωπαϊκά θέματα. Η πρόταση δεν πέρασε, όμως είναι προφανές ότι την περίοδο που η χώρα θα βρίσκεται υπό επιτροπεία οι Ευρωπαίοι εταίροι θα έχουν το πιστόλι στο τραπέζι και θα είναι σε προφανή θέση να εξαναγκάσουν την όποια ελληνική κυβέρνηση να δεχθεί τις αποφάσεις τους. Άλλωστε το εναλλακτικό σχέδιο της κυρίας Μέρκελ είναι να αφαιρεθεί από τις «απερίσκεπτες» χώρες (που τα ελλείμματά τους δημιουργούν κλυδωνισμούς στο κοινό νόμισμα) η ψήφος στις αποφάσεις για όλα τα οικονομικά θέματα.
του Μάκη Πολλάτου
PROTO THEMA